آسیب‌شناسی خانواده نقش مردان در زندگی
حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر ترکاشوند در سخنرانی «آسیب‌شناسی خانواده» با تبیین نقش‌ها و مسئولیت‌های اعضای خانواده، به بررسی برخی از چالش‌های فرهنگی و تربیتی در نهاد خانواده پرداخت.
ایشان در ابتدای سخنان خود با اشاره به اهمیت شناخت نقش‌های اصلی در خانواده اظهار داشتند:
«هر خانواده‌ای از چند نقش کلیدی تشکیل شده است؛ از جمله مدیریت اقتصادی، مدیریت معنوی، نقش همسری و نقش پدری. متأسفانه برخی از این نقش‌ها در خانواده‌های امروزی کم‌رنگ یا فراموش شده‌اند.»
دکتر ترکاشوند در ادامه به تبیین نقش همسری مردان پرداخت و گفت:
«یکی از مهم‌ترین نیازهای عاطفی زنان، احساس خواسته شدن و امنیت در زندگی مشترک است. این احساس صرفاً با گفتن کلمات عاشقانه یا رفتارهای نمایشی تأمین نمی‌شود، بلکه زن باید مطمئن باشد که در زندگی برای همسرش ارزشمند است و مورد حمایت او قرار دارد. ابراز علاقه حقیقی یعنی حفظ، مراقبت و توجه مداوم به همسر؛ نه صرفاً ابراز احساسات زبانی.»
وی با انتقاد از برخی الگوهای وارداتی عشق و روابط زناشویی افزود:
«در فرهنگ ما، مرد خانواده معمولاً فردی سخت‌کوش و مسئول است که بیشتر از طریق عمل و حمایت، محبت خود را نشان می‌دهد. لازم نیست مردان در فضای مجازی یا کلاس‌های آموزش عشق‌ورزی به دنبال یادگیری روش‌های نمایشی باشند. عشق حقیقی در رفتار و احساس امنیتی است که همسر از جانب شوهر دریافت می‌کند.»
ایشان با تأکید بر اهمیت تداوم ابراز علاقه در طول زندگی زناشویی خاطرنشان کرد:
«خواستگاری نباید فقط یک‌بار انجام شود. مرد باید در طول زندگی همواره خواستار همسرش باشد. این استمرار در خواستن، یکی از پایه‌های سلامت عاطفی زن در خانواده است.»
در بخش دیگری از سخنرانی، دکتر ترکاشوند به نقش پدری اشاره کرد و افزود:
«یکی از آسیب‌های جدی امروز، فراموشی نقش پدری در خانواده است. پدر نباید نقش خود را تنها به تأمین مالی محدود کند. یکی از ابزارهای اصلی تربیت، تعیین حدود و چارچوب‌هاست. پدری که برای فرزندش حد و مرز مشخص می‌کند، در واقع امنیت روانی به او می‌دهد.»
وی با بیان اینکه «رفاقت افراطی پدر با فرزند» یکی از اشتباهات تربیتی رایج است، گفت:
«پدر باید مهربان باشد، اما جایگاه پدری‌اش را حفظ کند. اگر پدر نتواند برای فرزندش محدودیت تعیین کند، فرزند دچار اضطراب و بی‌نظمی رفتاری می‌شود. محدودیت‌های منطقی، بخشی از تربیت سالم است.»
حجت‌الاسلام ترکاشوند در ادامه به نتایج پژوهش‌ها در زمینه نقش پدر در موفقیت تحصیلی اشاره کرد و گفت:
«مطالعات نشان می‌دهد فرزندانی که پدرشان در پیگیری تحصیل و تربیت آنان نقش فعال‌تری دارد، از سلامت روانی و اجتماعی بیشتری برخوردارند. حتی اگر مادران در این زمینه فعال‌تر باشند، نوع نگاه پدر به زندگی و مسئولیت اجتماعی تأثیر عمیق‌تری در شخصیت فرزند دارد.»
وی با تأکید بر اینکه هدف تربیت، پرورش عبد خدا است نه صرفاً تربیت دکتر و مهندس، افزود:
«وظیفه والدین این است که فرزندانی خداپرست، اخلاق‌مدار و مسئول تربیت کنند. ابراهیم و لقمان در قرآن، نخستین توصیه‌شان به فرزندان، حفظ ایمان و بندگی خداست، نه موفقیت‌های مادی.»
در ادامه دکتر ترکاشوند به تفاوت در تربیت پسران و دختران اشاره کرد و گفت:
«پسران باید برای ایفای نقش آینده خود به‌عنوان شوهر و پدر آماده شوند و دختران نیز باید مهارت‌های همسری و مادری را بیاموزند. امروز بسیاری از دختران ما تحصیل‌کرده و موفق‌اند، اما در زمینه مدیریت خانه و روابط عاطفی تجربه کافی ندارند. این در حالی است که وظیفه پدر و مادر، تربیت فرزندانی است که بتوانند در آینده همسر و والدینی مسئول و دیندار باشند.»
وی در پایان خاطرنشان کرد:
«اگر والدین بتوانند در کنار آموزش علمی و اجتماعی، به پرورش روح بندگی، مهارت‌های همسری و مسئولیت‌پذیری فرزندان توجه کنند، خانواده‌ها از بسیاری از آسیب‌های فرهنگی و روانی مصون خواهند ماند.»
